Przejdź do treści 
Gastroskopia - co to za badanie?
Gastroskopia jest podstawowym, bezpiecznym i najskuteczniejszym badaniem górnego odcinka przewodu pokarmowego (przełyk, żołądek, dwunastnica). Jest ona metodą zarówno diagnostyczną, jak i leczniczą.
Polega na oglądaniu błony śluzowej przewodu pokarmowego dzięki wprowadzeniu giętkiego aparatu przez jamę ustną lub jamę nosową pacjenta.
W trakcie gastroskopii, za pomocą kleszczyków lub szczoteczki, możliwe jest pobranie materiału do badania histopatologicznego (tzw. biopsja endoskopowa), co ma szczególne znaczenie w profilaktyce i diagnostyce nowotworowej. Gastroskopia jest przydatna także do oceny motoryki górnego przewodu pokarmowego i zbadania obecności bakterii Helicobacter pylori.
Jak zbudowany jest gastroskop?
Badanie przeprowadzane jest za pomocą giętkiego przewodu o średnicy ok. 10mm, który posiada własne źródło światła bądź mikrokamerę o szerokim polu widzenia (140°). Przewód połączony jest z komputerem, dzięki czemu obraz badanego wnętrza przewodu pokarmowego wyświetlany jest na monitorze. Endoskop posiada także kanały, umożliwiające wprowadzanie narzędzi do pobierania wycinków, a także wdmuchiwanie powietrza.
Wskazania do gastroskopii
- nagłe wystąpienie albo nasilenie się bólów brzucha, zgagi, odbijania, czkawki
- przewlekła niedokrwistość z niedoboru żelaza o nieustalonej przyczynie
- przewlekłe wymioty o nieznanej przyczynie
- krwiste wymioty
- cuchnący oddech
- przewlekła chrypka
- przewlekłe uczucie pełności, w szczególności tuż po jedzeniu
- trudności w przełykaniu i ból podczas przełykania
- podejrzenie choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy
- podejrzenie nowotworu
- podejrzenie chorób wirusowych, grzybiczych, bakteryjnych
- podejrzenie ciała obcego w przewodzie pokarmowym
- utrata masy ciała u osoby nieodchudzającej się
Jakie są przeciwwskazania do gastroskopii?
- świeży zawał serca
- niekontrolowane nadciśnienie
- ostra niewydolność oddechowa i krążeniowa
- wstrząs
- przyjmowanie antybiotyków, badanie może zostać wykonane co najmniej 5 dni po odstawieniu leków
- oparzenia przełyku
- napad astmy
Jak przebiega badanie gastroskopowe?
Badanie gastroskopowe może powodować dyskomfort, ale nie jest bolesne. By zminimalizować dyskomfort pacjenta, stosuje się różne rodzaje znieczuleń.
Znieczulenie miejscowe
Znieczulenie miejscowe gardła za pomocą lidokainy w aerozolu- najczęstszy sposób – ma na celu zapewnienie bezbolesności podczas badania. Pacjent, już po upływie 20-30 minut od wykonania badania ze znieczuleniem miejscowym może spożywać pokarmy i napoje.
Sedacja
Sedacja (uspokojenie) z analgezją: polega na dożylnym podaniu środka uspokajającego oraz środka przeciwbólowego. Znacznie poprawia komfort pacjenta, zmniejsza występowanie odruchów wymiotnych, ułatwia lekarzowi wykonanie badania. Przez 24 godziny powinien powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Znieczulenie ogólne
Znieczulenie ogólne: eliminuje ból i świadomość badania. Prowadzona jest pod kontrolą anestezjologa, który monitoruje tętno, oddech i ciśnienie pacjenta. Pacjent, który został poddany znieczuleniu ogólnemu musi pozostać pod nadzorem lekarza lub pielęgniarki do momentu, w którym w pełni odzyska świadomość. Zwykle po około godzinie może zostać odprowadzony do domu. Przez 1 – 2 godziny po znieczuleniu wskazane jest powstrzymywanie się od jedzenia. Przez 24 godziny powinien powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Ile trwa badanie gastroskopowe?
W zależności od zastosowanego znieczulenia, czas trwania badania gastroskopowego różni się. Jeśli pacjent zdecyduje się na znieczulenie miejscowe czas trwania zabiegu wynosi kilka minut, a pacjent od razu po zakończeniu badania może opuścić przychodnię. W przypadku zastosowania znieczulenia ogólnego czas trwania badania wynosi kilkanaście minut, jednak wydłuża się czas pozostania pacjenta w przychodni. Konieczne jest monitorowanie stanu pacjenta przez lekarza przez około godzinę.
Czy znieczulenie w badaniu gastroskopoweym jest konieczne?
Badanie gastroskopowe bywa nieprzyjemne, ale nie jest bolesne. By zminimalizować dyskomfort pacjenta, stosuje się 4 rodzaje znieczuleń.
- Znieczulenie miejscowe gardła za pomocą lidokainy w aerozolu- najczęstszy sposób- ma na celu zapewnienie całkowitej bezbolesności podczas badania. Pacjent, już po upływie 20-30 minut od wykonania badania ze znieczuleniem miejscowym może spożywać pokarmy i napoje.
- Minimalna sedacja (uspokojenie): polegająca na dożylnym podaniu środka uspokajającego. Stosowana w celu złagodzenia napięcia emocjonalnego, które towarzyszy pacjentowi podczas badania. Zwiększa komfort pacjenta oraz tolerancję badania. Przez co najmniej 24 godziny powinien powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn
- Głębsza sedacja (uspokojenie) z analgezją: polega na dożylnym podaniu środka uspokajającego oraz skutecznego środka przeciwbólowego i/lub przeciwwymiotnego. Znacznie polepsza komfort pacjenta, zmniejsza występowanie odruchów wymiotnych, ułatwia lekarzowi wykonanie badania. Przez co najmniej 24 godziny powinien powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
- Znieczulenie ogólne: eliminuje ból i świadomość badania. Prowadzona jest pod kontrolą anestezjologa, który monitoruje tętno, oddech i ciśnienie pacjenta. Pacjent, który został poddany znieczuleniu ogólnemu musi pozostać pod nadzorem lekarza lub pielęgniarki do momentu, w którym w pełni odzyska świadomość. Zwykle po około godzinie może zostać odprowadzony do domu. Przez 2 godziny po znieczuleniu wskazane jest powstrzymywanie się od jedzenia i picia. Przez co najmniej 24 godziny powinien powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn
