Przejdź do treści 
Co to jest przewlekła pokrzywka spontaniczna?
Przewlekła pokrzywka spontaniczna (PPS, CSU) to ciężka, długotrwała choroba, charakteryzująca się nagłym pojawianiem się obrzęku naczynioworuchowego lub bąbli bądź obu tych objawów jednocześnie.
Występuje cyklicznie, a okres jej trwania wynosi przynajmniej 6 tygodni. Przez cały ten czas chorzy cierpią z powodu dokuczliwego, niemożliwego do opanowania świądu i dolegliwości bólowych, odbijających się na ich stanie psychicznym i emocjonalnym. Przyczyna występowania zmian skórnych nie jest znana.
Pokrzywka dotyka około 0,6% populacji dorosłych Polaków i 0,1-0,3% dzieci.
Choroba może wystąpić w każdym wieku, a szczyt zachorowań przypada na trzecią i czwartą dekadę życia. Częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Choroba ma charakter nieprzewidywalny, a pacjent nie spodziewa się kiedy pojawią się objawy, co jest źródłem przewlekłego stresu, a to w konsekwencji nasila objawy.
Jakie są objawy przewlekłej pokrzywki spontanicznej?
Choroba manifestuje się występowaniem wypukłych bąbli pokrzywkowych, charakteryzujących się centralnym obrzękiem o rozmiarze od kilku milimetrów do kilku centymetrów wielkości. Bąbel przeważnie otoczony jest odczynowym rumieniem (różowym lub jasnoczerwonym). Zmiany przypominają te, które powstają po poparzeniu liśćmi pokrzywy.
Pojawieniu się bąbli towarzyszy silny świąd lub pieczenie. Zmiany pojawiają się w ciągu kilku minut i zwykle znikają w ciągu kilku godzin – zawsze przed upływem doby.
Kryterium diagnostycznym pokrzywki przewlekłej jest czas trwania objawów. Jeżeli objawy utrzymują się powyżej 6 tygodni, rozpoznaje się pokrzywkę przewlekłą.
Pokrzywce może towarzyszyć obrzęk naczynioruchowy, pojawiający się w takich miejscach ciała jak: usta, policzki, powieki, ręce, stopy, okolice narządów płciowych, jelita (wówczas choremu dokucza silny ból brzucha, nudności, biegunka i wymioty), czy krtań (w takim przypadku może dojść do utrudnienia oddychania, a w skrajnych przypadkach nawet do uduszenia). Wystąpienie obrzęku ma nagły charakter i ustępuje maksymalnie przed upływem 72 godzin.
Choroba trwa od roku do pięciu lat. W tym czasie chory uskarża się nie tylko na ból, silne uczucie świądu, czy obrzęk naczynioruchowy. Mogą wystąpić także inne objawy pogarszające jakość życia, takie jak: uczucie przewlekłego zmęczenia, kłopoty z koncentracją, utrata siły, uczucie niepokoju, stres. U części chorych choroba może przyczyniać się do występowania depresji i napadów lęku.
Co wywołuje przewlekłą pokrzywkę spontaniczną?
CSU pojawia się u pacjentów wskutek kontaktu z drażniącym czynnikiem.
Niestety, w przypadku większości pacjentów cierpiących z powodu przewlekłej pokrzywki spontanicznej trudno jest ustalić, co wywołuje pojawienie się zmian. Nie zawsze przyczyną jest działanie jednego czynnika, ale kilku, które w sprzyjającej sytuacji (spadek odporności, infekcja, stres) wywołują lub nasilają zmiany.
Jak diagnozujemy przewlekłą pokrzywkę spontaniczną?
Kompletne zdiagnozowanie choroby wymaga wykonania badań diagnostycznych, które planowane są indywidualnie dla każdego pacjent w zależności od:
- przebiegu choroby
- częstotliwości występowania epizodów
- obecności lub braku obrzęku naczynioruchowego
- sytuacji w których występują objawy kliniczne
Jak leczymy przewlekłą pokrzywkę spontaniczną?
Leczenie pacjentów z CSU opiera się na leczeniu objawowym.
W pierwszej kolejności stosowane są leki przeciwhistaminowe II generacji, podawane w dużych dawkach. Zazwyczaj leczenie to przynosi ulgę i pokrzywka ustępuje. Terapia lekami przeciwhistaminowymi jest skuteczna u około 50% chorych. Niestety u niektórych pacjentów tego rodzaju leczenie nie daje rezultatów. Ponadto stosowanie leków przeciwhistaminowych wiąże się z występowaniem skutków ubocznych takich jak: nadmierna senność, problemy z koncentracją.
Kolejnym etapem leczenia są glikokortykosteroidy (GKS), a w przypadku oporności na nie- lekóki immunosupresyjne, zwłaszcza cyklosporyna.
Od kilku lat, u pacjentów, u których leczenie glikokrtykosteroidami i lekami przeciwhistaminowymi nie przynosi pożądanego efektu, możliwe jest stosowanie leku biologicznego – omalizumabu (przeciwciało monoklonalne blokujące przeciwciała IgE, które biorą udział w patomechanizmie degranulacji mastocytów). Preparat ten znany jest od 2000 roku. U większości pacjentów po podaniu tego leku objawy ustępują w ciągu pierwszego tygodnia, a efekty działania utrzymują się od 4 do 8 tygodni.
Omalizumab daje całkowitą remisję choroby w przypadku 80% pacjentów. Jest bezpieczny i nie obciąża organizmu. Niestety lek ten nie jest refundowany.
